ბალდის კანიონის პროექტზე მომუშავე ინვესტორის გამოცდილება და კვალიფიკაცია - ინტერვიუ გოგა მერკვილაძესთნ

მას შემდეგ, რაც ბალდის კანიონის პროექტზე ფართო საზოგადოებამ გაიგო, პროექტზე მომუშავე კომპანიისა და მისი დამფუძნებლის, გოგა მერკვილაძის შესახებ ინტერესი გაიზარდა. ადგილობრივ მოსახლეობას, ტურიზმის სექტორის წარმომადგენლებსა თუ, უბრალოდ, რაიონის განვითარებით დაინტერესებულ ადამიანებს სურთ, მეტი შეიტყონ ინვესტორზე, რომელიც აღნიშნულ პროექტზე მუშაობს და ბალდას ისეთივე განვითარებას ჰპირდება, როგორც ეს მარტვილის შემთხვევაში მოხდა. დღეს გვინდა, საზოგადოების ინტერესი დავაკმაყოფილოთ და უფრო ახლოს გაგაცნოთ გოგა მერკვილაძე - მისი ხედვებით, გამოცდილებითა და კვალიფიკაციით.

განსაკუთრებით აღსანიშნავია გოგა მერკვილაძის გამოცდილება ტურიზმის სფეროს ყველაზე მოთხოვნადი სეგმენტის, სათავგადასავლო ტურიზმის მიმართულებით, რაშიც გოგას და მის გუნდს საქართველოში ექსკლუზიური კომპეტენცია აქვს. კომპანიის მიერ წლების განმავლობაში განხორციელებული პროექტების ჩამონათვალი საკმაოდ შთამბეჭდავია:

1. თბილისის ბოტანიკური ბაღის ზიპლაინი; 

2. საქართველოს ყველაზე დიდი ზიპლაინი - ვაკის პარკის ზიპლაინი;

3. საირმის ზიპლაინი (სხვა კერძო ინვესტორის დაკვეთით);

4. საირმის თოკების პარკი (კერძო ინვესტორის დაკვეთით);

5. ბათუმის ბოტანიკური ბაღის ზიპლაინი;

6. USAID-ის მხარდაჭერითა და თანადგომით, ანაკლიაში მოწყობილი საქართველოში ყველაზე დიდი თოკების პარკი;

7. მარტვილის კანიონის ზიპლაინი;

8. კინჩხის ზიპლაინი;

9. სენაკის თოკების პარკი და ზიპლაინი;

10. ალგეთის ეროვნულ პარკში თოკების პარკი და ზიპლაინი.

ეს მათ მიერ შესრულებული პროექტების არასრული ჩამონათვალია, რომელსაც მალე ბალდის კანიონზე დამონტაჟებული როლერის ატრაქციაც შეემატება.

-რას გულისხმობს სათავგადასვლო ტურიზმი და რა ადგილი უჭირავს მას თანამედროვე სამყაროში?

-(გოგა მერკვილაძე) კანიონინგი, რაფტინგი, ზიპლაინი, ვია ფერატა... სათავგადასავლო ტურიზმი მთელ მსოფლიოში ძალიან პოპულარული მიმართულებაა. ბოლო წლებია, ეს ტენდენცია ჩვენთანაც მკვიდრდება. ნებისმიერი ტურისტული სააგენტო სტატისტიკაზე დაყრდნობით გეტყვით, თუ რამდენად უპირატესი როლი უჭირავს სათავგადასავლო ტურიზმსა და ექსტრემალურ სპორტს. დღეს ტურისტი შეიძლება აღარც დაინტერესდეს კონკრეტული ქვეყნის ნახვით, თუ იქ მსგავსი ტიპის გართობა არ ელოდება. პირველ რიგში, სწორედ ამას კითხულობენ. სხვა სფეროების პარალელურად, მსოფლიო ტურიზმიც უფრო და უფრო აქტიურად გადადის ჯანსაღი ცხოვრების წესზე. ასევე, ადგილობრივ, შიდა ტურიზმშიც სათავგადასავლო ტურიზმი სულ უფრო მეტ ინტერესს იწვევს, განსაკუთრებით ახალგაზრდებში.

-თქვენ რა გამოცდილება გაქვთ სათავგადასავლო ტურიზმისა და ექსტრემალური სპორტის მიმართულებით?

-2000-იან წლებში გუდაურის კურორტის მმართველი ვიყავი. ასევე, ვმართავდი სასტუმრო „მარკო პოლოს“. ერთ-ერთი პირველი ვიყავი საქართველოში, ვინც გაუკვალავ თოვლში სრიალებდა და ტურისტები დაჰყავდა. ჩვენ, ასევე, ერთ-ერთმა პირველებმა ჩამოვიყვანეთ საქართველოში სერტიფიცირებული გიდი, რომელიც ტრენინგებს ატარებდა. მოკლედ, ამ სფეროში მომუშავე კადრების პროფესიულ განვითარებაზე ვზრუნავდით. ტრასები, გიდები, მაშველები, საბაგიროები, სასტუმრო... ვხელმძღვანელობდი გუდაურის მთელ ტურისტულ ინფრასტრუქტურას. ეს კურორტი ძალიან კომპლექსურია, ამიტომ ამ ყველაფერს ისეთი ექსტრემალური სპორტიც ემატებოდა, როგორიც, მაგალითად, პარაპლანია. თითოეული მიმართულებით, ძალიან ბევრი ვიმუშავე და შესაბამისად, დიდი გამოცდილებაც დავაგროვე.

-როგორ მოხვდით ამ სფეროში და როგორი იყო თქვენი პირველი ნაბიჯები?

-მოგეხსენებათ, 90-იან წლებში პოსტსაბჭოთა სივრცეში ბევრი ტურისტი არ იყო. გუდაურში სასტუმრო „მარკო პოლო“ ავსტრიელებმა ააშენეს და უცხოელი ტურისტებიც, ძირითადად, ავსტრიელები იყვნენ. მაშინ სულ ორი საბაგირო მუშაობდა. ამიტომაც, ტურისტები და გიდები სხვადასხვა ადგილებში დაგვყავდა. 90-იანი წლებიდან ამ სფეროს ეტაპობრივად ვავითარებდით და ტურისტების რაოდენობაც იზრდებოდა.

-რა გამოწვევებს მოიცავდა გუდაურის აქტიურ ტურისტულ კურორტად ქცევა?

-ხშირ შემთხვევაში, სიახლეები ადამიანებისთვის შემაშინებელია. ეს გუდაურის მაგალითზეც ჩანდა. მით უმეტეს, რომ არ არის მარტივი რაიონი - მთის ხალხი ცხოვრობს, თავისი ტრადიციებითა და წეს-ჩვეულებებით. თუმცა, ყველა პრობლემა მოიხსნა, როდესაც დაინახეს, თუ რამდენი შესაძლებლობა გაუჩნდათ ერთდროულად და ამ შესაძლებლობების გამოყენება დაიწყეს. გუდაურის ნამდვილ კურორტად ქცევა ყველაზე მნიშვნელოვანი სწორედ ადგილობრივი მოსახლეობისთვის იყო. მათ თავად დაიწყეს ტურისტებისთვის საჭირო სერვისების შეთავაზება, რის შედეგადაც დასაქმების მაჩვენებელიც გაიზარდა და მათი შემოსავალიც.

როდესაც გუდაურის ინტენსიური განვითარება დაიწყო, სანამ მმართველი გავხდებოდი, მანამდეც იქ ვიყავი. ჯერ - როგორც ჩვეულებრივი დამსვენებელი; შემდეგ სახლი ავაშენეთ და იქვე გადავედი საცხოვრებლად. ჩემმა შვილმა გუდაურის სკოლა დაამთავრა. შემდეგ სასტუმრო ბიზნესში ჩავერთე. პარალელურად, ექსტრემალური სპორტიც მაინტერესებდა.

-სათავგადასავლო ტურისტული ინფრასტრუქტურის მოწყობა როდის დაიწყეთ?

-ზიპლაინი, როლერი, საქანელა, დაკიდებული ხიდები, თოკების პარკი... ჯერ მეგობრებთან ერთად ვმონაწილეობდი უკრაინაში მსგავსი ინფრასტრუქტურის შექმნაში, შემდეგ კი, ეს საქმე საქართველოში დავიწყეთ. პირველი ზიპლაინი თბილისის ბოტანიკურ ბაღში გავაკეთეთ; შემდეგ 2 ზიპლაინი საირმეში და მალე ბაზარზე ეს ნიშა ჩვენი გახდა.

-საქართველოში შესრულებულ რომელ პროექტებს გამოარჩევდით და რატომ?

-ყველაზე რთული პროექტები ბათუმის ბოტანიკური ბაღის ზიპლაინი და ვაკის პარკის 1200-მეტრიანი ზიპლაინი იყო. სამუშაო პროცესში ყველაზე მთავარი ბაგირების გაბმაა. რადგანაც ხალხით დატვირთული ადგილები იყო, უსაფრთხოების ზომებიდან გამომდინარე, მუშაობას დილის 5 საათზე ვიწყებდით და 10 საათისთვის უკვე ვჩერდებოდით.

-სანამ ბალდის კანიონზე ვისაუბრებთ, სხვა მიმდინარე ან უახლოეს პროექტებზე თუ შეგიძლიათ მოგვიყვეთ?

-უკვე გვაქვს ახალი პროექტი, რომელმაც ექსპერტიზაც გაიარა. მალე ჭიათურაში 1350 მეტრის სიგრძის ზიპლაინი გაკეთდება, რომელიც მთელ ქალაქს თავზე გადაუფრენს. ეს საქართველოში და, ფაქტობრივად, ევროპაშიც ყველაზე დიდი და ლამაზი ზიპლაინი იქნება. აღნიშნულ ზიპლაინს ძალიან მაღალი კოშკები აქვს, სადაც, პარალელურად, საცოც კედლებს მოვაწყობთ.

-ახლა რაც შეეხება უშუალოდ ბალდას... დეტალურად, რას გულისხმობს პროექტი და როგორია მოლოდინი?

-ბალდის კანიონის პროექტი განსაკუთრებული მნიშვნელობისაა, რადგან ის დიდი ტურისტული მარშრუტის ნაწილია. თუ აქამდე ვიზიტორებს კანიონის მხოლოდ მცირე ნაწილის ნახვა შეეძლოთ, პროექტის განხორციელების შემდეგ, თითქმის, მთელი კანიონის დათვალიერებას შეძლებენ.

დაცული ტერიტორიების სააგენტოსთან გაფორმებული ხელშეკრულებით, ჩვენ ავიღეთ ვალდებულება, მთის გაყოლებაზე მოვაწყოთ ვიწრო საფეხმავლო ბილიკი, რომელიც, დაახლოებით, 400 მეტრის სიგრძის იქნება. ზოგადად, ჩვენი საიჯარო ტერიტორია 500 მეტრის სიგრძისაა. 370 მეტრზე მოეწყობა როლერის ატრაქცია, რომლის მეშვეობითაც, დამთვალიერებელი კანიონის იმ ნაწილს გაივლის, რომელსაც ბილიკით ვერ ნახავს. ეს იქნება პირველი როლერის ატრაქცია საქართველოში. ზიპლაინისგან განსხვავებით, ის გაცილებით ნელა გადაადგილების შესაძლებლობას იძლევა და ამ შემთხვევაში, დათვალიერების თვალსაზრისით, იდეალური ვარიანტია. შესაბამისად, ბალდის კანიონი პირველად გახდება ადამიანებისთვის სრულად ხელმისაწვდომი და ვიზიტორებიც პირველად მიიღებენ როლერით დათვალიერების დაუვიწყარ გამოცდილებას.

როლერის ატრაქცია მსოფლიოში ბევრ ცნობილ კანიონზეა აპრობირებული. ის 20 მეტრზე მეტად ცდება მდინარეს და იმეორებს მის ტრაექტორიას, არ მოითხოვს მძიმე მშენებლობას და მაქსიმალურად ჯდება ავთენტურ გარემოში. მეტიც, მისი მთავარი ღირსებაც ისაა, რომ ადამიანი გარშემო ხელშეუხებელ ბუნებას ათვალიერებს.

მარტვილის კანიონის მაგალითზე, კარგად შეგვიძლია დავინახოთ, თუ რამდენ დამატებით შესაძლებლობას აჩენს ამგვარი პროექტები ადგილობრივი მოსახლეობისთვის. პირდაპირთან შედარებით, გაცილებით დიდია არაპირდაპირი სარგებელი. იზრდება დასაქმება, წარმოებული პროდუქციის რეალიზაცია, ოჯახების შემოსავლები,  ადგილობრივი რესტორნების, კაფეებისა და საოჯახო სასტუმროების რაოდენობა. ასეთი პროექტები ამცირებს სოფლიდან ქალაქში ახალგაზრდების გადინებას. ასევე, რადიკალურად მცირდება ბრაკონიერობის შემთხვევები და ბუნებაზე მიყენებული ზიანი.  გარდა ამისა, ბალდის კანიონის ზემოთ ძალიან საინტერესო ჩანჩქერებია, რაც, მარტვილის კანიონთან ერთად, საერთო ტურისტულ მარშრუტს გააგრძელებს. ეს სტუმრებისთვის დამატებითი სტიმულია, დარჩნენ ბალდაში და ყველაფერი კარგად დაათვალიერონ.

-თქვენი აზრით, როგორია საქართველოში სათავგადასავლო ტურიზმის განვითარების პოტენციალი და რამდენად სერიოზული პერსპექტივა გვაქვს ამ კუთხით?

-როცა ზიპლაინებს ვაკეთებდი, რაც, თავის მხრივ, საკმაოდ ძვირი სიამოვნებაა, ყველას უკვირდა და ეჭვი ეპარებოდა, თუ ვინ იქნებოდა მოხმარებული. მიუხედავად ამისა, ძალიან მალე 2-3-ზოლიან ზიპლაინებზე გადავედით, რადგან მოთხოვნა ძალიან მაღალი იყო.

როცა ტურისტი ჩვენ ქვეყანაში ჩამოდის, მისთვის, კულტურისა და ტრადიციების გაცნობასთან ერთად, ყველაზე აქტუალური სწორედ სათავგადასავლო ტურიზმია. რაც უფრო მეტი მსგავსი ლოკაცია გვექნება, ტურისტების რაოდენობაც მით უფრო მოიმატებს. როდესაც მათ იციან, რომ ერთ რაიონში რამდენიმე ატრაქციაა, ის ადგილი უფრო მომხიბვლელი ხდება. მარტვილი, ახლა უკვე ბალდა, ხვალ ონიორე, ტობის კასკადოვანი ჩანჩქერი, რაჩხის ჩანჩქერი და კიდევ მრავალი სხვა - ეს უნიკალური ლოკაციები და პროექტებია, რომლებიც არა მარტო სამეგრელოს, არამედ მთელი ჩვენი ქვეყნის სავიზიტო ბარათი უნდა გახდეს მსოფლიოს ტურისტულ რუკაზე.