Galt & Taggart-ის ანალიტიკოსმა ლაშა ქავთარაძემ Business Insider Georgia-თან ეროვნული ბანკის ფინანსური სტაბილურობისა და მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტების გადაწყვეტილება შეაფასა, რომლის თანახმადაც რეფინანსირების განაკვეთი 9,5%-მდე შემცირდა.
„ვფიქრობდით, რომ მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი ფუნდამენტური ფაქტორებიდან გამომდინარე რეფინანსირების განაკვეთს შეამცირებდა“, - ამბობს ქავთარაძე.
მისი თქმით, Galt & Taggart-ი წლის მეორე ნახევარში განაკვეთის 9,5%-მდე შემცირებას პროგნოზირებდა.
„თუმცა, ჩვენ ვნახეთ, რომ ეროვნულმა ბანკმა სიფრთხილე გამოიჩინა წინა კომიტეტის სხდომაზე, როცა მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი უცვლელი დატოვა. მაშინ დასახელებული იყო გლობალური რისკები, რომლის შედეგადაც შესაძლოა, გადმოსულიყო ინფლაცია განვითარებად ქვეყნებში, მათ შორის საქართველოშიც. ეს იყო წინა გადაწყვეტილების მიღებისას სიფრთხილის ძირითადი მიზეზი“, - ამბობს ქავთარაძე.
Galt & Taggart-ის ანალიტიკოსი აცხადებს, რომ სებ-ის გადაწყვეტილება გარკვეულწილად ქვეყანაში დაბალ ინფლაციას უკავშირდება.
„შემდეგ გამოჩნდა, რომ ეს რისკი შეიცვალა, ნავთობის ფასები დაბლა წამოვიდა და ყველა ქვეყანაში ინფლაციაზე შემცირების ტენდენცია დაფიქსირდა. მათ შორის ჩვენთანაც ნოემბერში 0,1%-იანი ინფლაცია იყო, მაგალითად, სომხეთში პროცესი დეფლაციაშიც კი გადავიდა.
ახლა ფაქტობრივად, ეროვნულმა ბანკმა რეფინანსირების განაკვეთთან მიმართებით დაპაუზება გარკვეულწილად დააბალანსა განაკვეთის ერთბაშად 0,5%-ით შემცირებით 9,5%-მდე. ეს გადაწყვეტილება ფუნდამენტური ფაქტორებიდან გამომდინარეობს“,- აცხადებს ქავთარაძე.
მისი თქმით, რეფინანსირების განაკვეთის შემცირება 2024 წელს ეკონომიკურ ზრდას დაეხმარება, გამომდინარე იქიდან, რომ საინვესტიციო აქტივობა უფრო მეტად დაჩქარდება და შესაბამისად მოსალოდნელია, რომ 2024 წელს მაღალი ეკონომიკური ზრდა შენარჩუნდება.
საქართველოს ეროვნული ბანკის მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტმა 2023 წლის 20 დეკემბერს მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთის (რეფინანსირების განაკვეთი) 0.5 პროცენტული პუნქტით შემცირების გადაწყვეტილება მიიღო. მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 9.5 პროცენტს შეადგენს.
საქართველოში ინფლაცია დამატებით, მოსალოდნელზე მეტად, შემცირდა და მიმდინარე წლის ნოემბერში 0.1 პროცენტი შეადგინა. საბაზო ინფლაციამაც შემცირების ტენდენცია შეინარჩუნა და ნოემბერში 1.8 პროცენტს გაუტოლდა. ინფლაციის დაბალ მაჩვენებლებს როგორც ადგილობრივი, ასევე საგარეო ფაქტორები განაპირობებს. მკაცრი მონეტარული პოლიტიკის შედეგად ინფლაციური მოლოდინები კლებადია. ამავდროულად ადგილობრივად წარმოებული პროდუქტების ინფლაციაც ეტაპობრივად მიზნობრივ 3 პროცენტიან მაჩვენებელს დაუახლოვდა და ნოემბერში 3.8 პროცენტი შეადგინა. საერთაშორისო ბაზრებზე ნედლეული პროდუქტის ფასების სტაბილურობა კვლავ ხელს უწყობს იმპორტირებული პროდუქტების დაბალ ინფლაციას. მიმდინარე პროგნოზით, სხვა თანაბარ პირობებში, ინფლაცია 2024 წელს, ძირითადად საბაზო ეფექტის გამო, მიზნობრივ მაჩვენებელს დროებით გადააჭარბებს და, საბოლოოდ, საშუალოვადიან პერიოდში, მასთან ახლოს შენარჩუნდება.
დადებით ტენდენციებთან ერთად აღსანიშნავია ინფლაციური რისკებიც. კერძოდ, ეკონომიკური ზრდის ტენდენციები მოთხოვნის მხრიდან ფასებზე ზეწოლის რისკებს შეიცავს. წინასწარი მონაცემებით, ადგილობრივი მოთხოვნა კვლავ ძლიერია და იანვარ-ოქტომბრის საშუალო ეკონომიკური ზრდა 6.9 პროცენტია. მაღალი ეკონომიკური ზრდის პირობებში, ერთობლივი მოთხოვნიდან წამოსულ ინფლაციურ წნეხს პოსტ-პანდემიურ პერიოდში ეკონომიკის საწარმოო პოტენციალის მატება ნაწილობრივ აბალანსებს. თუმცა, რამდენადაც პრე-პანდემიური ტრენდიდან ეკონომიკური აქტივობის ჩამორჩენა სრულად აღმოფხვრილია, მოთხოვნის მხრიდან შესაძლო ინფლაციური ზეწოლა საყურადღებოა. საქართველოს ეროვნული ბანკი აკვირდება და აფასებს ეკონომიკის დინამიკას და ინფლაციური წნეხის ნიშნების შემთხვევაში, მზადაა შესაბამისი ზომების მისაღებად. ბოლო პერიოდში შეინიშნება სესხების ზრდის ტემპის დაჩქარებაც, რის ძირითად წყაროსაც მნიშვნელოვნად გაზრდილი ბიზნეს სესხები წარმოადგენს.
ინფლაციური რისკების გათვალისწინებით, მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი, შემცირების მიუხედავად, ჯერ კიდევ მაღალ დონეზე ნარჩუნდება და ეროვნული ბანკი მის ნორმალიზებას მხოლოდ ნელი ტემპით გააგრძელებს, ინფლაციის განახლებული პროგნოზების შესაბამისად.
საქართველოს ეროვნული ბანკი მიმდინარე ეკონომიკურ პროცესებსა და საფინანსო ბაზრებს უწყვეტ რეჟიმში აკვირდება და ფასების სტაბილურობის უზრუნველსაყოფად მის ხელთ არსებულ ყველა ინსტრუმენტს გამოიყენებს.
მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის შემდეგი სხდომა 2024 წლის 31 იანვარს ჩატარდება.
