გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების კომიტეტის სხდომაზე „მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის დამფუძნებელი მარაკეშის შეთანხმების ცვლილების ოქმი (თევზჭერის სუბსიდიების შესახებ შეთანხმება)" განიხილეს, რომელიც ეკონომიკისა და მდგრადი განვითარების მინისტრის მოადგილემ გენადი არველაძემ წარადგინა.

მისი ინფორმაციით, შეთანხმება მიღებულია მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის (მსო) მე-12 მინისტრთა კონფერენციაზე, 2022 წლის 17 ივნისს და მოიცავს დებულებებს, რომელთაც მნიშვნელოვანი პოზიტიური გავლენა ექნება თევზის მარაგების შენარჩუნების და მეთევზეობის გაუმჯობესების კუთხით.

მომხსენებლის ინფორმაციით, თევზჭერის სექტორში ოქმი კრძალავს 3 ტიპის სუბსიდიას. ესენია: სუბსიდიები, რომლებიც ხელს უწყობს უკანონო, არადეკლარირებულ და დაურეგულირებელ თევზჭერას. ასევე, თევზჭერის და თევზჭერასთან დაკავშირებული საქმიანობის სუბსიდირებას და სხვა ტიპის სუბსიდიებს, მათ შორის იმგვარს, რომელიც გათვალისწინებულია დაურეგულირებელ ღია ზღვებში ჭერისთვის.

„არსებული სუბსიდიების აკრძალვით, შეთანხმება ხელს შეუწყობს გლობალურ ბრძოლას უკანონო თევზჭერის წინააღმდეგ", - განაცხადა მომხსენებელმა.

შეთანხმება ეხმიანება და ეფუძნება გაერო-ს მდგრადი განვითარების მიზნებს, რომელიც კრძალავს თევზჭერის სუბსიდირების გარკვეულ ფორმებს, რაც იწვევს ჭარბ მეთევზეობას და ახალისებს უკანონო არადეკლარირებულ და დაურეგულირებელ თევზჭერას.

მომხსენებლის ინფორმაციით, შეთანხმება წარმოადგენს ისტორიულ მიღწევას, რადგან იგი არის გაერო-ს პირველი მდგრადი განვითარების მიზანი, რომელიც შესრულდა და მისი განხორციელება ხდება მრავალმხრივი შეთანხმების საშუალებით. ასევე, წარმოადგენს მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის პირველ შეთანხმებას, რომელიც ფოკუსირდება გარემოს დაცვის საკითხებზე.

მომხსენებლის ინფორმაციით, შეთანხმება ასევე ითვალისწინებს განვითარებადი და ნაკლებად განვითარებული წევრი ქვეყნების განსაკუთრებულ საჭიროებებს, რაც გულისხმობს შეთანხმების განხორციელებისთვის საჭირო ტექნიკურ დახმარებებს.

შეთანხმება ადგენს სავალდებულო აკრძალვებს და წესებს, რომელთა მიზანია უზრუნველყოს, რომ მთავრობების მიერ თევზჭერის სექტორისთვის გაწეული მხარდაჭერა ძირს არ უთხრის საზღვაო რესურსების მდგრადობას.

„ასევე აღსანიშნავია, რომ გადაჭარბებული და უკანონო თევზჭერის სუბსიდირება საფრთხეს უქმნის სასურსათო უსაფრთხოებას და ადგილობრივი თევზჭერის ეკონომიკას, ვინაიდან უკანონო, არადეკლარირებული და დაურეგულირებელი თევზჭერა იწვევს თევზის მარაგის საბოლოოო განადგურებას და მეთევზეობის კოლაფსს. იმის გათვალისწინებით, რომ შავი ზღვის აუზის ყველა ქვეყანა მსო-ს წევრია და ამავე ოქმს უერთდება, მისი ამოქმედება რეგიონში დაარეგულირებს თევზის მარაგების აღდგენის მართვას და მონიტორინგს. შესაბამისად, საქართველო მიიღებს მდგრადი თევზჭერის ეკონომიკას", - განაცხადა გენადი არველაძემ.

კომიტეტის  წევრებმა საქართველოს მთავრობის მიერ რატიფიცირებისთვის წარმოდგენილ დოკუმენტს მხარი დაუჭირეს.

„შეთანხმება თავისი შინაარსით ძალიან მნიშვნელოვანია. ჩვენთვის ორმხრივად სასარგებლოა, როგორც მსოფლიო სავაჭრო ორგანიზაციის წევრობის(მსო), ასევე, მათ შორის, ევროკავშირთან ასოცირების ხელშეკრულებიდან გამომდინარე, სადაც  ძალიან მკაცრია თევზჭერის წესები განსაკუთრებით, ღია ზღვასთან მიმართებით", - განაცხადა გარემოს დაცვისა და ბუნებრივი რესურსების კომიტეტის თავმჯდომარემ მაია ბითაძემ.