რატომ შეინარჩუნა სებ-მა მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი უცვლელად - თამთა სოფრომაძის განმარტება
მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტის გადაწყვეტილების ძირითადი მიზეზი არის მიმდინარე პროცესები - ინფლაცია ამ ეტაპზე აღემატება სამიზნე 3%-იან მაჩვენებელს და ბოლო მდგომარეობით შეადგენს 5,2%-ს, - ამის შესახებ რადიო „სივრცის“ ეთერში გადაცემა Business Insider Georgia-ში სტუმრობისას სებ-ის მაკროეკონომიკისა და სტატისტიკის დეპარტამენტის უფროსმა თამთა სოფრომაძემ განაცხადა. მისი თქმით, 2026 წლისთვის ინფლაცია სამიზნე მაჩვენებელს დაუბრუნდება და საშუალოდ 3,5%-ი იქნება.
„მონეტარული პოლიტიკის კომიტეტზე მივიღეთ გადაწყვეტილება, რომ რეფინანსირების განაკვეთი, უცვლელად, 8%-ზე შეგვენარჩუნებინა. ჩვენ მონეტარული პოლიტიკის მართვისას, ძირითადი ინსტრუმენტი, რომ ეკონომიკაზე მოვახდინოთ ზეგავლენა და ფასების სტაბილურობა შევინარჩუნოთ - სწორედ ამის ძირითადი ინსტრუმენტი არის მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი. როგორ ახდენს ეს გავლენას და თითოეულ მოქალაქეზე, როგორ აისახება? მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი თავის მხრივ გავლენას ახდენს საფინანსო სექტორში არსებულ საბაზრო საპროცენტო განაკვეთებზე. ამ არსებული საბაზრო საპროცენტო განაკვეთებით თავისთავად ეკონომიკური აგენტები, მოსახლეობის ნაწილი იღებს გადაწყვეტილებას, თუ რა მოცულობის სესხი აიღოს, რამდენი შეინახოს როგორც ანაბრის სახით. მიღებული გადაწყვეტილების საფუძველზე სებ-ს ზეგავლენა აქვს, თუ რა იქნება მთლიანი ერთობლივი მოთხოვნა და ამ არხით საბოლოოდ ინფლაციაზე. ანუ პირველი პირდაპირი ეფექტი, თუ როგორ აისახება რეფინანსირების განაკვეთი მოსახლეობაზე, ეს არის საპროცენტო განაკვეთები, და ასევე ყველაზე მღავარი, რაზედაც მინდა ხაზი გავუსვა - იმიტომ, რომ ხშირად, როდესაც მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთზე ვსაუბრობთ ძირითადად პირდაპირ ეფექტზე - საბაზრო საპროცენტო განაკვეთებზე არის საუბარი. და განსაკუთრებულად მიბმული ისეთი ტიპის სესხებზე, რომელიც პირდაპირ მიბმულია რეფინანსირების განაკვეთზე. თუმცა არ მთავარია ის, რომ ეს არის საერთაშორისო პრაქტიკაში, ინფლაციის თარგეთირება, არის საუკეთესო პრაქტიკა. და ამ ინსტრუმენტით საკმაოდ ეფექტურად იმართება ინფლაციური პროცესები. შესაბამისად მთავარი მიზნის მიღწევა, რაც არის სებ-ის ფასების სტაბილურობის უზრუნველყოფა ეს არის ის, რაც შემდგომ მთელს მოსახლეობაზე აისახება.
გადაწყვეტილების ძირითადი მიზეზი არის მიმდინარე პროცესები. მიმდინარე ინფლაცია ამ ეტაპზე აღემატება სამიზნე 3%-იან მაჩვენებელს და ბოლო მდგომარეობით შეადგენს 5,2%-ს. თუმცა ასევე მნიშვნელოვანია, თუ რა არის ამ ინფლაციის გამომწვევი მიზეზი და რამდენ ხანს შენარჩუნდება მიზნობრივიდან გადახრილი ინფლაცია. ძირითადად ამას განაპირობებს სურსათის ფასები, რომელიც საკმაოდ მაღალი მერყეობით გამოირჩევა და ზოგადად, როგორც ეკონომისტები ვიტყვით, სხვა თანაბარ პირობებში სურსათის ფასების ინფლაციას მხოლოდ მოკლევადიანი გავლენა აქვს მთლიან ინფლაციაზე. აქედან გამომდინარე ჩვენ პროგნოზების წარდგენისას გვქნდა იმის მოლოდინი, რომ ერთის მხრივ დაბალი ბაზის გამო ასევე საერთაშორისო ბაზარზე მიმდინარე ინფლაციის გამო ის დროებით გადააჭარბებდა მიზნობრივ მაჩვენებელს - თუმცა ამას მხოლოდ დროებითი გავლენა ექნებოდა. ტენდენციებსაც, რომ შევხედოთ რადგანაც ეს სურსათის ინფლაციიდან მოდის როგორც წესი ეს მხოლოდ დროებით აისახება ინფლაციაზე. ამის თქმის საფუძველს გვაძლევს ის, რომ უფრო დეტალურად რომ განვიხილოთ რა არის სხვა ინფლაციის საზომები, მაგალითად სურსათის ფასების გამორიცხვით, საბაზო ინფლაცია მიზნობრივი მაჩვენებლის ქვემოთ ნარჩუნდება და 2,4%-ია. ასევე მომსახურების ინფლაცია მიზნობრივ მაჩვენებელზე დაბალია და 2,5%-ს შეადგენს. ეს მიგვანიშნებს იმაზე, რომ ფუნდამენტური ინფლაციური პროცესები ახლოს არის სამიზნე 3%-იან მაჩვენებელთან.
ამიტომ ჩვენი ცენტრალური სცენარიც სწორედ ამას მოიაზრებს, რომ სურსათის ინფლაციას დროებითი გავლენა ექნება. არ გადაიზრდება ე.წ. მეორე რაუნდის ეფექტებში, რაც გულისხმობს იმას, რომ თუ კონკრეტულ საქონელზე ძვირდება ფასი ეს შეიძლება სხვა პროდუქტებზეც გადაიზარდოს - ამას არ ველოდებით და შესაბამისად 2026 წელს ისევ დაუბრუნდება სამიზნე 3%-იან მაჩვენებელს და საშუალოდ იქნება 3,5%-ი“, - აცხადებს თამთა სოფრომაძე.
სხვა სიახლეები
ოქტომბრის მდგომარეობით საქართველოს საერთაშორისო სავალუტო რეზერვებმა 5.6 მილიარდ აშშ დოლარს გადააჭარბა
07.11.2025.13:57
2025 წლის ოქტომბრის მდგომარეობით საქართველოს საერთაშორისო სავალუტო რეზერვები 175.3 მლნ აშშ დოლარით გაიზარდა და ისტორიულად რეკორდულ მაჩვენებელს მიაღწია. ქვეყნის საერთაშირისო სავალუტო რეზერვები 5.6 მილიარდ აშშ დოლარს აჭარბებს.
საქართველოს ეროვნული ბანკი რეზერვების შევსებაზე ორიენტირებული რჩება. აღსანიშნავია, რომ მიმდინარე პერიოდშიც ბაზრის ხელსაყრელი პირობებიდან გამომდინარე, სებ-ი რეზერვების შევსებას განაგრძობს. მარტში 101.7 მლნ-ის, აპრილში 266.4 მლნ-ის, მაისში 245.4 მლნ-ის, ივნისში 266.0 მლნ-ის, ივლისში 416.9 მლნ-ის, აგვისტოში 199.6 მლნ-ის, ხოლო სექტემბერში 100.0 მლნ-ის წმინდა შესყიდვა განხორციელდა. ჯამურად 2025 წლის იანვარ-სექტემბერში წმინდა შესყიდვებმა 1 596.0 მლნ შეადგინა. წმინდა შესყიდვების ოქტომბრის სტატისტიკა კი 25 ნოემბერს გამოქვეყნდება.
საერთაშორისო სავალუტო რეზერვები ქვეყნის მაკროეკონომიკური სტაბილურობის მნიშვნელოვანი გარანტორია. ეროვნული ბანკის გრძელვადიანი პოლიტიკა ყოველთვისორიენტირებულია საერთაშორისო რეზერვების დაგროვებასა და სარეზერვო აქტივების ეფექტურ მართვაზე-ოქტომბრის მონაცემებით მიღწეული მაჩვენებელიც აღნიშნულის დასტურია.
2025 წლის ოქტომბრის მდგომარეობით ოქროს წილი მთლიან საერთაშორისო სავალუტო რეზერვებში 16.4%-ს (920.6 მლნ აშშ დოლარი) შეადგენს. ოქროს ფასის ცვლილების შედეგად, მონეტარული ოქროს ღირებულება, მისი შეძენის მომენტიდან, 420.6 მლნ აშშ დოლარით გაიზარდა, რაც ეროვნული ბანკის რეზერვების დივერსიფიკაციის სტრატეგიის მართებულობას უსვამს ხაზს.
საქართველოს ეროვნული ბანკი ოფიციალური საერთაშორისო რეზერვების შესახებ განახლებულ მონაცემებს 2025 წლის 5 დეკემბერს გამოაქვეყნებს.