მთლიანობაში ჩვენი პროგნოზია, რომ წელს ინფლაცია 3.7%-ის ფარგლებში იქნება - Galt & Taggart-ის ეკონომისტი
მთლიანობაში ჩვენი პროგნოზი არის, რომ წელს ინფლაცია 3.7%-ის ფარგლებში იქნება, - ამის შესახებ რადიო „სივრცის“ ეთერში გადაცემა Business Insider Georgia-ში სტუმრობისას Galt & Taggart-ის ეკონომისტმა ლაშა ქავთარაძემ განაცხადა. მის თქმით,წინა წელს იმპორტირებული ინფლაციის კონტრიბუცია მთლიან ინფლაციაში უარყოფითი რჩებოდა ანუ ფაქტობრივად ინფლაციას ქვემოთ ექაჩებოდა, მაგრამ მეორე მხრივ მაღალი ეკონომიკური ზრდა გვქონდა მიუხედავად იმისა, რომ პროდუქტიულობა მაღალი იყო.
„მიუხედავად იმისა, რომ პროდუქტიულობა მაღალი იყო მაინც პოზიტიურისკენ ექაჩებოდა ინფლაციას, ამასაც შენელების ტენდენცია ჰქონდა. წლის დასაწყისში თუ მაღალი იყო, შემდეგ 3%-ს ჩამოსცდა და 3%-ის ქვემოთ ნარჩუნდებოდა უკვე წლის ბოლოს და ჯამში მივიღეთ ის, რომ საშუალო წლიური ინფლაცია იყო 1.1%. კიდევ უფრო შორს თუ წავალთ, როდესაც პანდემია დასრულდა და ეკონომიკის გამოცოცხლებები დაიწყო, ამის შემდეგ რუსეთ-უკრაინის ომი და 2022 წელი იყო როცა საერთაშორისო ბაზრებზე სასაქონლო პროდუქტის და სურსათის ფასები ფაქტობრივად პიკურ მაჩვენებლებს მიაღწია. აქ იმპორტირებული ინფლაცია შემოვიდა ჩვენთან და ეს იყო მიწოდების მხრიდან ზეწოლა ფასების დონეზე. უკვე 2023 წლიდან მიწოდებიდან ზეწოლა ნელ-ნელა გამოითიშა. 2024 წელს ჩამოვიდა მინიმუმამდე და რჩებოდა მოთხოვნა, რომელი მოთხოვნაც მოდიოდა ქვემოთ, მაგრამ პოზიტიური რჩებოდა და ახლა გვაქვს სიტუაცია, როდესაც მოთხოვნა უფრო მეტად დაჩქარდა. მაგალითად, ადგილობრივად წარმოებული ფასების ინფლაცია მარტის თვისას თუ შევხედავთ 3%-ზე მაღალია და იმპორტირებული ინფლაცია კვლავ დაბალი რჩება. მაგრამ აქაც არის კიდევ დეტალები საერთაშორისო ბაზრებზე სურსათის ფასები იზრდება.
მაგრამ ის, რომ ნავთობის ფასები არის ქვემოთ, ფაქტობრივად ნავთობის ფასების კლებამ დააკომპენსირა სურსათის ფასების ზრდა და იმპორტირებული ინფლაციის კონტრიბუცია დარჩა 0-თან ახლოს, მაგრამ შემდგომ პერიოდში თუ ნავთობის ფასების ზრდა მოხდება, შემობრუნდება და სურსათის ფასები იგივე დარჩება. შეიძლება ეს იყოს რისკი ინფლაციისთვის. მთლიანობაში ჩვენი პროგნოზი არის, რომ წელს ინფლაცია 3.7%-ის ფარგლებში იქნება საშუალო წლიური. მარტში 3.5% იყო წლიური და იანვარ-მარტის საშუალო წლიური 2.4% არის. ეს ნიშნავს იმას, რომ მომდევნო თვეებში ჩვენ უნდა ველოდოთ ინფლაციის მატებას, თუმცა ეს არ არის საგანგაშო ამ ეტაპზე საბაზისო სცენარით ეს ახლოს არის მიზნობრივ მაჩვენებელთან“, - აღნიშნა ქავთარაძემ.
ეკონომისტი ფიქრობს, რომ ეროვნული ბანკმა 2025 წელს მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 8%-ის მიმდინარედ უნდა შეინარჩუნოს.
“ბევრჯერ მსმენია სხვადასხვა ანალიტიკოსებისგან, უცხოელი ანალიტიკოსებისგან, რომ როდესაც ეკონომიკური ზრდა არის მაღალი, როგორ შეიძლება ეს ინფლაციაში არ გადაითარგმნოს და როგორ ინარჩუნებს ქვეყანა ასეთ დაბალ ინფლაციას. მაღალი ეკონომიკური ზრდა, დაბალი ინფლაცია, რაც იდეალურია, მაგრამ როგორ ხდება ეს. ამის ახსნა არის ის, რომ ჩვენ თუ დავაკვირდებით ეკონომიკურ ზრდას სხვა მხრიდან, ამის ახსნის საფუძველი არის წარმოების მხრიდან პროდუქტიულობა. პროდუქტიულობა გაიზარდა მნიშვნელოვნად და როდესაც პროდუქტიულობა იზრდება, მოხმარების ზრდა იმდენად ვეღარ გადადის ფასების დონეში. აქ არის საინტერესო, კონკრეტულად თუ შევხედავთ, როდესაც ეკონომიკა იზრდება ამ ზრდასთან ერთად ჩვენ ვაკვირდებით, რომ 2021 წლიდან მოყოლებული ხელფასებიც იზრდება საქართველოში. ორნიშნა ზრდის ტემპი არის ხელფასების. შარშან 16.5%-ით გაიზარდა საშუალო თვიური ხელფასი და ინფლაციის გამორიცხვითაც მაღალი ზრდის ტემპი იყო და როდესაც მაღალი არის ხელფასის ზრდა ეს რატომ არ ითარგმნება, რატომ არ გადადის ინფლაციაში და არის ე.წ ხელფასები ინფლაციის სპირალი რატომ არ წარმოიქმნა საქართველოში?! როგორც უკვე ვთქვით პროდუქტიულობა იყო მთლიანი ეკონომიკის და კონკრეტულადაც სამუშაო ძალის პროდუქტიულობა იყო მნიშვნელოვნად გაზრდილი და ხელფასების ზრდის ტემპსა და პროდუქტიულობის ზრდის ტემპს შორის სხვაობა იყო მინიმალური. და როდესაც მინიმალური არის, ეს ნიშნავს იმას, რომ რისკი ხელფასების ზრდიდან ინფლაციაში არ გადადის. თუ გვექნება ჩვენ დაშორებული, ანუ პროდუქტიულობა არ იზრდება და ხანგრძლივად ხდება ეს, მაშინ უკვე რისკი ჩნდება და შესაბამისად, ეროვნულ ბანკსაც უწევს სხვადასხვა ინსტრუმენტების გამოყენება, რომ ჩაერიოს და ინფლაცია შეინარჩუნოს სტაბილურად“, - აღნიშნა ლაშა ქავთარაძემ.
დღის ტოპ 10 სიახლე
მოსაზრება
ჩვენი ამოცანაა, ბიზნეს სექტორის ინტერესების წარმოდგენა
საჭიროა, ამ დადგენილებების მოდიფიცირება ისეთი გზით, რომ არ დაზიანდეს არც ბიზნესის და არც სახელმწიფოს ინტერესები.
სხვა სიახლეები
22 , 2025
მთლიანობაში ჩვენი პროგნოზი არის, რომ წელს ინფლაცია 3.7%-ის ფარგლებში იქნება, - ამის შესახებ რადიო „სივრცის“ ეთერში გადაცემა Business Insider Georgia-ში სტუმრობისას Galt & Taggart-ის ეკონომისტმა ლაშა ქავთარაძემ განაცხადა. მის თქმით,წინა წელს იმპორტირებული ინფლაციის კონტრიბუცია მთლიან ინფლაციაში უარყოფითი რჩებოდა ანუ ფაქტობრივად ინფლაციას ქვემოთ ექაჩებოდა, მაგრამ მეორე მხრივ მაღალი ეკონომიკური ზრდა გვქონდა მიუხედავად იმისა, რომ პროდუქტიულობა მაღალი იყო.
„მიუხედავად იმისა, რომ პროდუქტიულობა მაღალი იყო მაინც პოზიტიურისკენ ექაჩებოდა ინფლაციას, ამასაც შენელების ტენდენცია ჰქონდა. წლის დასაწყისში თუ მაღალი იყო, შემდეგ 3%-ს ჩამოსცდა და 3%-ის ქვემოთ ნარჩუნდებოდა უკვე წლის ბოლოს და ჯამში მივიღეთ ის, რომ საშუალო წლიური ინფლაცია იყო 1.1%. კიდევ უფრო შორს თუ წავალთ, როდესაც პანდემია დასრულდა და ეკონომიკის გამოცოცხლებები დაიწყო, ამის შემდეგ რუსეთ-უკრაინის ომი და 2022 წელი იყო როცა საერთაშორისო ბაზრებზე სასაქონლო პროდუქტის და სურსათის ფასები ფაქტობრივად პიკურ მაჩვენებლებს მიაღწია. აქ იმპორტირებული ინფლაცია შემოვიდა ჩვენთან და ეს იყო მიწოდების მხრიდან ზეწოლა ფასების დონეზე. უკვე 2023 წლიდან მიწოდებიდან ზეწოლა ნელ-ნელა გამოითიშა. 2024 წელს ჩამოვიდა მინიმუმამდე და რჩებოდა მოთხოვნა, რომელი მოთხოვნაც მოდიოდა ქვემოთ, მაგრამ პოზიტიური რჩებოდა და ახლა გვაქვს სიტუაცია, როდესაც მოთხოვნა უფრო მეტად დაჩქარდა. მაგალითად, ადგილობრივად წარმოებული ფასების ინფლაცია მარტის თვისას თუ შევხედავთ 3%-ზე მაღალია და იმპორტირებული ინფლაცია კვლავ დაბალი რჩება. მაგრამ აქაც არის კიდევ დეტალები საერთაშორისო ბაზრებზე სურსათის ფასები იზრდება.
მაგრამ ის, რომ ნავთობის ფასები არის ქვემოთ, ფაქტობრივად ნავთობის ფასების კლებამ დააკომპენსირა სურსათის ფასების ზრდა და იმპორტირებული ინფლაციის კონტრიბუცია დარჩა 0-თან ახლოს, მაგრამ შემდგომ პერიოდში თუ ნავთობის ფასების ზრდა მოხდება, შემობრუნდება და სურსათის ფასები იგივე დარჩება. შეიძლება ეს იყოს რისკი ინფლაციისთვის. მთლიანობაში ჩვენი პროგნოზი არის, რომ წელს ინფლაცია 3.7%-ის ფარგლებში იქნება საშუალო წლიური. მარტში 3.5% იყო წლიური და იანვარ-მარტის საშუალო წლიური 2.4% არის. ეს ნიშნავს იმას, რომ მომდევნო თვეებში ჩვენ უნდა ველოდოთ ინფლაციის მატებას, თუმცა ეს არ არის საგანგაშო ამ ეტაპზე საბაზისო სცენარით ეს ახლოს არის მიზნობრივ მაჩვენებელთან“, - აღნიშნა ქავთარაძემ.
ეკონომისტი ფიქრობს, რომ ეროვნული ბანკმა 2025 წელს მონეტარული პოლიტიკის განაკვეთი 8%-ის მიმდინარედ უნდა შეინარჩუნოს.
“ბევრჯერ მსმენია სხვადასხვა ანალიტიკოსებისგან, უცხოელი ანალიტიკოსებისგან, რომ როდესაც ეკონომიკური ზრდა არის მაღალი, როგორ შეიძლება ეს ინფლაციაში არ გადაითარგმნოს და როგორ ინარჩუნებს ქვეყანა ასეთ დაბალ ინფლაციას. მაღალი ეკონომიკური ზრდა, დაბალი ინფლაცია, რაც იდეალურია, მაგრამ როგორ ხდება ეს. ამის ახსნა არის ის, რომ ჩვენ თუ დავაკვირდებით ეკონომიკურ ზრდას სხვა მხრიდან, ამის ახსნის საფუძველი არის წარმოების მხრიდან პროდუქტიულობა. პროდუქტიულობა გაიზარდა მნიშვნელოვნად და როდესაც პროდუქტიულობა იზრდება, მოხმარების ზრდა იმდენად ვეღარ გადადის ფასების დონეში. აქ არის საინტერესო, კონკრეტულად თუ შევხედავთ, როდესაც ეკონომიკა იზრდება ამ ზრდასთან ერთად ჩვენ ვაკვირდებით, რომ 2021 წლიდან მოყოლებული ხელფასებიც იზრდება საქართველოში. ორნიშნა ზრდის ტემპი არის ხელფასების. შარშან 16.5%-ით გაიზარდა საშუალო თვიური ხელფასი და ინფლაციის გამორიცხვითაც მაღალი ზრდის ტემპი იყო და როდესაც მაღალი არის ხელფასის ზრდა ეს რატომ არ ითარგმნება, რატომ არ გადადის ინფლაციაში და არის ე.წ ხელფასები ინფლაციის სპირალი რატომ არ წარმოიქმნა საქართველოში?! როგორც უკვე ვთქვით პროდუქტიულობა იყო მთლიანი ეკონომიკის და კონკრეტულადაც სამუშაო ძალის პროდუქტიულობა იყო მნიშვნელოვნად გაზრდილი და ხელფასების ზრდის ტემპსა და პროდუქტიულობის ზრდის ტემპს შორის სხვაობა იყო მინიმალური. და როდესაც მინიმალური არის, ეს ნიშნავს იმას, რომ რისკი ხელფასების ზრდიდან ინფლაციაში არ გადადის. თუ გვექნება ჩვენ დაშორებული, ანუ პროდუქტიულობა არ იზრდება და ხანგრძლივად ხდება ეს, მაშინ უკვე რისკი ჩნდება და შესაბამისად, ეროვნულ ბანკსაც უწევს სხვადასხვა ინსტრუმენტების გამოყენება, რომ ჩაერიოს და ინფლაცია შეინარჩუნოს სტაბილურად“, - აღნიშნა ლაშა ქავთარაძემ.