Green Steps • გრინ სთეფს - გარემოსდაცვითი საკონსულტაციო კომპანიაა, რომელიც ბიზნესებს სთავაზობს სრულფასოვან მომსახურებას გარემოს დაცვის მიმართულებით. კომპანიის აღმასრულებელი დირექტორი, ქრისტინა კოროშინაძე, Business Insider Georgia-სთან ინტერვიუში განიხილავს ერთ-ერთ ყველაზე მნიშვნელოვან საკითხს დღევანდელი ბიზნესისთვის როგორიც არის გარემოსდაცვითი მიმართულებით დარღვევები კომპანიების მხრიდან.

რამდენად ხშირია გარემოსდაცვითი დარღვევები და რომელი სექტორებია ყველაზე მეტად პრობლემური?

საქართველოში გარემოსდაცვითი მიმართულებით დარღვევები საკმაოდ ხშირია და პრაქტიკაში ერთ-ერთ ყველაზე გავრცელებულ სამართალდარღვევას წარმოადგენს. ეს მიუთითებს, რომ გარემოსდაცვითი შესაბამისობა ჯერ კიდევ გამოწვევად რჩება როგორც მცირე, ისე მსხვილი ბიზნესებისთვის. მაგალითად შემიძლია მოგიყვანოთ გარემოსდაცვითი ზედამხედველობის დეპარტამენტის მიერ მოწოდებული ინფორმაცია, მხოლოდ 2024-25 წლებში ასობით კომპანიამ მიიღო გაფრთხილება ან ჯარიმა გარემოსდაცვითი კუთხუთ დარღვევების გამო.

ყველაზე ხშირად დარღვევები ფიქსირდება სამშენებლო და ინფრასტრუქტურულ სექტორში, მძიმე მრეწველობაში (ცემენტის, მეტალურგიის, ქიმიური საწარმოები), ენერგეტიკაში და ა.შ. ეს სექტორები გამოირჩევიან გარემოზე მაღალი ზემოქმედებით და შესაბამისად, ზედამხედველობის ძირითადი ფოკუსიც, როგორც ჩანს სწორედ ამ სექტორებზე მოდის.

რა ტიპის დარღვევებია ყველაზე გავრცელებული და როგორია სანქციების სიმკაცრე?

ყველაზე ხშირია ორი ტიპის დარღვევა:

1. ნებართვის გარეშე საქმიანობა - მაშინ როდესაც კომპანია იწყებს ოპერირებას ან სამშენებლო სამუშაოებს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილების გარეშე;

2. ნებართვის პირობების შეუსრულებლობა - ასეთ შემთხვევაში, კომპანიას უკვე აქვს გარემოსდაცვითი გადაწყვეტილება/ნებართვა, თუმცა ბრძანებაში მითითებულ პირობებს, რაც მისთვის სავალდებულო შესასრულებელია, არ ან ვერ ასრულებს.

ორივე შემთხვევაში, კანონი საკმაოდ მკაცრია და ხშირად საქმე სასამართლოშიც გადადის.

რაც შეეხება სანქციების სიმკაცრეს, ბოლო 2 წლის მონაცემებს თუ გავიხსენებთ, ჯარიმები მერყეობს გაფრთხილებიდან 45 000 ლარამდე.

რა არის დარღვევების ძირითადი მიზეზები?

მიზეზები მრავალფეროვანია, თუმცა განსაკუთრებით უნდა გამოვყოთ:

• ცნობიერების ნაკლებობა - მცირე და საშუალო ბიზნესის წარმომადგენლებს ხშირად არ აქვთ ინფორმაცია ვალდებულებების შესახებ;
• გარემოსდაცვითი კანონმდებლობის სირთულე - კომპანიები იოლად იბნევიან ნორმატიულ მოთხოვნებში;
• პრევენციული ნაბიჯების უგულებელყოფა - ბევრი კომპანია გარემოსდაცვით საკითხებზე ფიქრობს მხოლოდ მაშინ, როცა უკვე დაჯარიმდება და ასეთი არაერთი ფაქტი ყოფილა ჩვენი კომპანიის გამოცდილებაში.

ეს ფაქტორები მიუთითებს, რომ რეგულაციის პარალელურად საჭიროა მეტი საინფორმაციო კამპანია და კონსულტაცია. ცნობიერების ნაკლებობა განსაკუთრებით შესამჩნევია მცირე და საშუალო ბიზნესის ნაწილში. ისინი ხშირად დარღვევას უშვებენ არა ბოროტი განზრახვით, არამედ ინფორმაციის არ არსებობის გამო.

როგორ შეიძლება კომპანიებმა თავიდან აიცილონ დარღვევები და რა სარგებელი მოაქვთ საკონსულტაციო კომპანიებთან თანამშრომლობას?

თანამშრომლობა საკონსულტაციო კომპანიებთან ბიზნესს საშუალებას აძლევს თავიდან აიცილოს ჯარიმები, უზრუნველყონ კანონთან შესაბამისობა და ერთდროულად გააუმჯობესონ გარემოსდაცვითი მენეჯმენტი. გარდა ამისა, ეს პირდაპირ აისახება მათ რეპუტაციაზე, ინვესტორებისა და საერთაშორისო პარტნიორების ნდობაზე. მაგალითად, IFC ან EBRD, როგორც იცით, დაფინანსებას მხოლოდ იმ შემთხვევაში გასცემს, თუ კომპანია იცავს გარემოსდაცვით სტანდარტებს.

რა არის Green Steps-ის როლი ამ პროცესში?

Green Steps-ს განსაკუთრებული როლი აქვს როგორც გარემოსდაცვითი კონსულტანტის, ისე ცნობიერების ამაღლების თვალსაზრისით. ჩვენი გუნდი ეხმარება კომპანიებს გარემოსდაცვითი ვალდებულებების სწორად განსაზღვრასა და შესრულებაში - იქნება ეს სკრინინგის, სკოპინგის ან გზშ-ის დოკუმენტაცია, გარემოსდაცვითი კვლევების ჩატარებ, მონიტორინგი თუ ა.შ

ჩვენი მიზანია, კომპანიებმა არამხოლოდ თავიდან აიცილონ ჯარიმები, არამედ მათ დავეხმართ, სწორად გაანალიზებაში, რომ გარემოსდაცვითი მენეჯმენტი მათი ბიზნესის მდგრადობისა და საერთაშორისო ბაზარზე კონკურენტუნარიანობის მნიშვნელოვანი ნაწილია.