ავიაციის დეკარბონიზაცია 2050 წლისთვის - Wizz Air-მა Net Zero სტრატეგია წარადგინა
Wizz Air-მა, ევროპის, ახლო აღმოსავლეთისა და აფრიკის ეკოლოგიურად ყველაზე მდგრადმა ავიახაზებმა, ოფიციალურად წარადგინა ყოვლისმომცველი სტრატეგია ნახშირბადის ნულოვანი ემისიის (Net Zero) მისაღწევად 2050 წლისთვის. ინიციატივა Flying Towards Net Zero ავიაციის დეკარბონიზაციის კონკრეტულ გზებსა და ქმედით ნაბიჯებზეა ორიენტირებული. სტრატეგია ემყარება სამ ძირითად მიმართულებას – ფრენებს (30%-იანი შემცირება ავიატექნოლოგიებისა და ფლოტის განახლებით), საწვავსა (53%-იანი შემცირება SAF-ის გამოყენებით) და ზეგავლენას (4%-იანი შემცირება საჰაერო მოძრაობის მართვის სისტემების მოდერნიზაციით).
კომპანიამ, თავისი ახალი ინიციატივის Customer First Compass-ის ფარგლებში, უკვე განახორციელა 14 მილიარდი ევროს ინვესტიცია ოპერაციების გაუმჯობესებაში, მათ შორის უახლესი ტექნოლოგიის მქონე თვითმფრინავებისა და SAF-ის წარმოებაში. ეს ნაბიჯები ასახავს Wizz Air-ის მიზანმიმართულ მიდგომას, რომ ავიაციამ შეინარჩუნოს მნიშვნელოვანი როლი ევროპაში კავშირისა და ეკონომიკური ზრდის მხარდაჭერაში.
ინიციატივის წარდგენა ემთხვევა კრიტიკულ მომენტს, როდესაც ავიაციის ინდუსტრიას აშკარად უჭირს 2050 წლისთვის ნულოვანი ემისიის მიზნის მიღწევა, ხოლო რეგულაციებისგან გამოწვეული ხარჯების ზრდა საფრთხეს უქმნის ევროპული ავიაციის კონკურენტუნარიანობას. კლიმატური ცვლილებები კვლავ სერიოზულ ბიზნეს და ფინანსურ რისკებს ქმნის. შესაბამისად, ამ გამოწვევებზე რეაგირება ისევე როგორც ეკოლოგიური, ასევე სტრატეგიული აუცილებლობაა ევროპული ავიაციის მდგრადობის, კონკურენტუნარიანობისა და გამძლეობის შესანარჩუნებლად.
რეალისტური გზამკვლევი ნახშირბადის ნულოვანი ემისიის მისაღწევად
Flying Towards Net Zero შეესაბამება საერთაშორისო სამოქალაქო საავიაციო ორგანიზაციის (ICAO) გრძელვადიან კლიმატურ მიზნებს, რომლებიც ითვალისწინებს საერთაშორისო ავიაციის მიერ ნულოვანი ემისიის მიღწევას 2050 წლისთვის. თუმცა, ამ მიზნის მიღწევა დიდწილად დამოკიდებულია ტექნოლოგიური პროგრესის ინდუსტრიალიზაციაზე, რაც ჯერჯერობით არ მომხდარა. Wizz Air-ის სტრატეგია პირდაპირ პასუხობს ამ რეალობას.
სტრატეგია ემყარება ხუთ ძირითად მიმართულებას:
• 53% დეკარბონიზაცია SAF-ის გაზრდილი მოხმარებით;
• 21% დეკარბონიზაცია ინოვაციური ავიატექნოლოგიებისა და ძრავების გამოყენებით;
• 7% დეკარბონიზაცია ფლოტის განახლებით;
• 4% დეკარბონიზაცია საჰაერო მოძრაობის მართვის სისტემების რეფორმით;
• 2% დეკარბონიზაცია ოპერაციული ეფექტიანობის გაზრდით.
კონკურენტებთან შედარებით ავიაკომპანია უფრო დიდ აქცენტს აკეთებს SAF-ისა და ინოვაციური ავიატექნოლოგიების მნიშვნელობაზე, ვიდრე დაუმტკიცებელ ტექნოლოგიებსა და ემისიების კომპენსაციაზე.
ფრენები. საწვავი. ზეგავლენა – რადიკალური ცვლილებისკენ სვლა
• ფრენები – ინოვაციური მიდგომები უფრო სწრაფად უნდა დაინერგოს ავიაციაში
Wizz Air-ს მსოფლიოში ყველაზე დაბალი ემისიის მაჩვენებელი აქვს და მიზნად ისახავს ემისიების 25%-ით შემცირებას 2030 წლისთვის. ავიაკომპანია ევროპაში ყველაზე ახალ, ენერგოეფექტურ ფლოტს ფლობს (Airbus A321neo). Wizz Air-ი ინოვაციებში ინვესტიციას ახორციელებს Customer First Compass-ის ფარგლებში. ამ მიზნების მისაღწევად ავიაციას სჭირდება რადიკალური ცვლილებები – თვითმფრინავებმა უნდა შეძლონ მაღალი კონცენტრაციის SAF-ის მიღება, რაც დღევანდელი რეგულაციებით შეზღუდულია.
• საწვავი – აუცილებელია SAF-ის მასობრივი წარმოება
SAF წარმოადგენს Wizz Air-ის Net Zero სტრატეგიის მთავარ საყრდენს და ყველაზე ძლიერ ბერკეტს დეკარბონიზაციისთვის. კომპანია აქტიურად დებს კაპიტალს SAF-ის წარმოებაში, მონაწილეობს ახალი ტექნოლოგიების განვითარებაში და თანამშრომლობს SAF-ის მწარმოებელ კომპანიებთან. თუმცა, SAF-ის დღევანდელი წარმოება შეზღუდულია, ხოლო ფასი – არაკონკურენტული დაბალბიუჯეტიანი მოდელისთვის. ამიტომ, აუცილებელია, რომ სახელმწიფოებმა შექმნან გრძელვადიანი სტიმულირების პოლიტიკა, როგორიცაა მდგრადი ტრანსპორტის საინვესტიციო გეგმა, რომელიც SAF-ის ფართო გამოყენებას შეუწყობს ხელს და დააბალანსებს ფასების სხვაობას ჩვეულებრივ ავიასაწვავთან შედარებით.
• ზეგავლენა – ინფრასტრუქტურული რეფორმის განხორციელება
საჰაერო მოძრაობის არაეფექტური მენეჯმენტი ყოველწლიურად მილიონობით ტონა ზედმეტ ემისიას წარმოქმნის. აუცილებელია საჰაერო სივრცის მოდერნიზაცია. მიუხედავად იმისა, რომ ავიაკომპანიებს მოსთხოვეს ემისიების შემცირება, მოძველებული რეგულაციები და ინფრასტრუქტურული ჩამორჩენილობა აჩერებს პროცესს. Wizz Air-ი უკვე იყენებს ხელოვნურ ინტელექტს ოპერაციების ეფექტიანობის გასაუმჯობესებლად, თუმცა სხვა ავიაკომპანიებიც აქტიურად უნდა ჩაერთონ ამ ინიციატივაში.
ივონ მოინიჰანი, Wizz Air-ის კორპორატიული და ESG დირექტორი:
„Wizz Air-ი მხარს უჭერს ავიაციის დეკარბონიზაციის ამბიციურ ხედვას, მაგრამ ცვლილებების ტემპი საკმარისი არ არის და რადიკალური ქმედებების გარეშე ავიაცია ვერ შეასრულებს დაკისრებულ ვალდებულებას. დეკარბონიზაციის გზა სავსეა გაურკვევლობებით – მთავარი გამოწვევები მხოლოდ სამეცნიერო ხასიათის არ არის. ისინი პოლიტიკას, ინვესტიციებს, ბაზრის დინამიკასა და დროულ აღსრულებასაც მოიცავს. მეცნიერული პროგრესიც დაბრკოლებებს აწყდება – ფასების, ინფრასტრუქტურისა და რეგულაციების თვალსაზრისით.
ჩვენ გვჭირდება ქმედებები და არა მხოლოდ მიზნები. ამიტომაც მივმართავთ მთავრობებს, რეგულატორებსა და საწვავის ინდუსტრიას – დროა, რეალობას თვალი გაუსწოროთ და განახორციელოთ ცვლილებები, რომლებიც ნულოვან ემისიას რეალობად აქცევს. ფრენები, საწვავი, ზეგავლენა - ესაა ჩვენი ვალდებულება. ესაა ჩვენი გზა. ასე ვაგრძელებთ სვლას ნულოვანი ემისიისკენ.”
Wizz Air-ის შესახებ
Wizz Air-ი ოპერირებს 232 Airbus A320 და A321 თვითმფრინავისგან შემდგარი ავიაფლოტით. ავიაციის ერთგული პროფესიონალების გუნდი გთავაზობთ უმაღლეს მომსახურებასა და ძალიან დაბალ ტარიფებს, რის გამოც Wizz Air-ი გახდა საუკეთესო არჩევანი 62,8 მილიონი მგზავრისთვის 2024 წელს. Wizz Air-ი განთავსებულია ლონდონის საფონდო ბირჟაზე WIZZ-ის სახელით. კომპანია სულ ცოტა ხნის წინ დასახელდა მსოფლიოში ყველაზე უსაფრთხო ავიაკომპანიების ხუთეულში airlineratings.com-ის, მსოფლიოში ერთადერთი უსაფრთხოებისა და პროდუქტების სარეიტინგო სააგენტოს მიერ. 2019 და 2023 წლებში Wizz Air-ი დასახელდა „წლის ავიაკომპანიად” ATA-ს მიერ. World Finance Sustainability Awards-ის ფარგლებში Wizz Air-ი აღიარეს, როგორც ყველაზე მდგრადი ავიაკომპანია 2021-2024 წლებში, ხოლო CAPA-Centre for Aviation Awards for Excellence-მა ავიაკომპანია დაასახელა, როგორც 2024 წლის „გარემოსდაცვითი მდგრადობის ავიახაზების ჯგუფი ევროპის, შუა აზიისა და აფრიკის რეგიონებში”.
დღის ტოპ 10 სიახლე
მოსაზრება
ჩვენი ამოცანაა, ბიზნეს სექტორის ინტერესების წარმოდგენა
საჭიროა, ამ დადგენილებების მოდიფიცირება ისეთი გზით, რომ არ დაზიანდეს არც ბიზნესის და არც სახელმწიფოს ინტერესები.
სხვა სიახლეები
23.04.2025
კორპორაციული მდგრადობის კამპანიის ფარგლებში, ტავ ჯორჯია თბილისის საერთაშორისო აეროპორტში რამდენიმე პროექტს ახორციელებს და ამ პროექტების მიზნებს შორის ერთ-ერთი უმთავრესი გარემოზე ზემოქმედების შემცირებაა.
იმისთვის, რომ რაც შეიძლება ცოტა პლასტმასა, პოლიეთილენი და ალუმინის ქილა მოხვდეს ნაგავსაყრელებსა და თბილისის ქუჩებში, შოთა რუსთაველის სახელობის თბილისის საერთაშორისო აეროპორტის ტერმინალებთან კომპანია Sparklo-ს აპარატები დაიდგა. ნებისმიერ მსურველს საშუალება აქვს ამ აპარატებში პლასტმასის ბოთლები და ალუმინის ქილები მოათავსოს და სანაცვლოდ ქულები მიიღოს, რომელსაც Sparklo-ს აპლიკაციის საშუალებით დახარჯავს. ეს კომპანია 10-ზე მეტ ქვეყანაში ოპერირებს და მისი მიზანი სწორედ მწვანე მომავლის ხელშეწყობაა. Sparklo-ს აპლიკაცია საქართველოში თანდათან უფრო პოპულარული ხდება, რაც მოკლევადიან პერსპექტივაშიც კი პირდაპირ და დადებითად აისახება გარემოზე.
ასევე, თბილისის საერთაშორისო აეროპორტი თანამშრომლობს ქართულ სტარტაპ „ტენესთან“, რომელიც თავის მხრივ საერთაშორისო კომპანია Sparklo-ს პარტნიორია. აეროპორტში განთავსებულ ყუთებში შეგროვებულ პლასტმასასა და პოლიეთილენს „ტენე“ გადაამუშავებს და უმაღლესი ხარისხის USB კაბელებად გარდაქმნის.
თბილისის საერთაშორისო აეროპორტი ფრანგული ADP ჯგუფის წევრია და ინოვაციებისა და მდგრადობის მიმართულებით სწორედ ამ ჯგუფის მიერ გაწერილი სტრატეგიის შესაბამისად მოქმედებს. ტავ ჯორჯია ინოვაციებისა და მდგრადობის ხელშემწყობ პროექტებს 2025 წელსაც გეგმავს. ერთ-ერთი პროექტი, რომელზეც ტავ ჯორჯიას გუნდი უკვე მუშაობს საინფორმაციო რობოტების სერვისის დანერგვაა. ეს მომსახურება ხელოვნურ ინტელექტზე იქნება დაფუძნებული.