სანდო გარიგებების ახალი ეპოქა, სმარტ კონტრაქტები და უძრავი ქონება
სმარტ კონტრაქტებთან დაკავშირებით განხორციელებულ სიახლეებზე გვესაუბრება ბი ვი ქონსალთინგის იურისტი მარიამ ბაღდავაძე. სამყარო უფრო ციფრული და ავტომატიზირებული ხდება და ამ პროცესში სმარტ კონტრაქტები ერთ-ერთი წამყვანი როლის შემსრულებელია. ეს არის ტექნოლოგია, რომელიც შესაძლებელს ხდის შუამავლების გარეშე გარიგებების სწრაფად, უსაფრთხოდ და გამჭვირვალედ დადებას. საქართველოს საჯარო რეესტრის ეროვნულმა სააგენტომ განახორციელა უძრავი ნივთის რეგისტრაციასთან დაკავშირებული ბლოკჩეინ ტექნოლოგიაზე დაფუძნებული უნიკალური პროექტი სმარტ კონტრაქტების მეშვეობით.
სმარტ კონტრაქტი ბლოკჩეინ ტექნოლოგიაზე დაფუძნებული სისტემაა. ბლოკჩეინი მონაცემთა დაცვის თანამედროვე სისტემებს შორის ყველაზე უსაფრთხოდ მიიჩნევა, ვინაიდან მასში დაცული ინფორმაციის წაშლა/შეცვლა, ფაქტობრივად, შეუძლებელია. მხარეები მოკლებულნი არიან შესაძლებლობას, შეცვალონ ხელშეკრულების პირობები მისი დადების შემდეგ. ხელშეკრულების დადების პროცესი კი ნახევრადავტომატიზებულია - საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს ვებ-გვერდიდან ვიზიტის დაჯავშნის შემდეგ ონლაინ შეხვედრაზე ხდება შეთანხმების მონაწილე მხარეთა იდენტიფიცირება (ვიზუალური გამოსახულებისა და პირადობის დამადასტურებელი დოკუმენტაციის შემოწმებით). შეხვედრას წარმართავს ოპერატორი, რომელიც ეხმარება მხარეებს უძრავი ქონების ხელშეკრულების მონაცემების შევსებაში (ქონების დეტალები, მომსახურების ვადა, საფასური და ა.შ.), აცნობს მხარეებს ხელშეკრულების პირობებს და ა.შ.
საჯარო რეესტრის მიერ დანერგილი სისტემის მეშვეობით უძრავი ქონების ნასყიდობის ხელშეკრულების გაფორმების დროს ხდება მხარეთა ვალდებულებების ერთდროულად შესრულება, რასაც უზრუნველყოფს სმარტ კონტრაქტი. კერძოდ, კონტრაქტის გენერირების შემდგომ მხარეებს ერთდროულად, ავტომატურად მისდით შეტყობინება ვალდებულების შესრულების შესახებ: გამყიდველის შემთხვევაში - ის ავტომატურად იღებს საბანკო ანგარიშზე ნასყიდობის საფასურს, რომელიც წინასწარ არის განთავსებული ერთ-ერთი მხარის დაცულ საბანკო ანგარიშზე, ხოლო მყიდველის შემთხვევაში - ავტომატურად ხდება მისი რეგისტრაცია უძრავი ქონების მესაკუთრედ და ამონაწერის გაგზავნა შეტყობინების საშუალებით.
აღნიშული სერვისი ხელმისაწვდომია საქართველოს მოქალაქეებისთვის და საშუალებას მისცემს მათ სხვა საგებელთან ერთად საზღვარგარეთიდან შუამავლების გარეშე შეიძინონ ან გაყიდონ უძრავი ქონება, რაც თავის მხრივ კიდევ უფრო განავითარებს და ლიკვიდურს გახდის საქართველოს უძრავი ქონების ბაზარს.
ამდენად, გონიერი კონტრაქტების გამოყენებით ბიზნესს შეუძლია მიიღოს ის ბენეფიტები, რაც შედეგად მოჰყვება ციფრული ტექნოლოგიის განვითარებას:
დღის ტოპ 10 სიახლე
სხვა სიახლეები
14.08.2025.18:00
ხელოვნური ინტელექტის ტექნოლოგიების ინტეგრაცია შრომით ურთიერთობებში სულ უფრო მეტად იძენს პრაქტიკულ მნიშვნელობას. კომპანიები ხშირად იყენებენ AI სისტემებს როგორც კანდიდატთა შერჩევის, ისე - თანამშრომელთა მონიტორინგისა და საქმიანობის შეფასების პროცესებში. უფრო მეტიც, პლატფორმის სახით ორგანიზებული სამუშაოს დროს ავტომატური გადაწყვეტილებები მნიშვნელოვან გავლენას ახდენს დასაქმებულთა შრომით ურთიერთობებზე. მიუხედავად იმისა, რომ ეს მიდგომა სამუშაო პროცესის ორგანიზების მეტი ეფექტურობის შესაძლებლობას ქმნის, ის ამავდროულად აჩენს მნიშვნელოვან სამართლებრივ და ეთიკურ პრობლემებს, განსაკუთრებით პერსონალურ მონაცემთა დაცვის კუთხით, რომელთა უგულებელყოფა კომპანიებისთვის სერიოზული სამართლებრივი პასუხისმგებლობის დაკისრების საფუძველი შეიძლება გახდეს.
მართალია, საქართველოს კანონმდებლობა ჯერ-ჯერობით არ იცნობს ევროპული რეგულაციის მსგავს მოწესრიგებას (ე.წ. „AI Act”-ის მსგავსად), თუმცა საქართველოს კანონი „პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ“, რომელიც, თავის მხრივ, ეფუძნება მსგავს ევროპულ რეგულაციას, ქმნის საკმარის სამართლებრივ ჩარჩოს განსახილველი საკითხის მოსაწესრიგებლად.
რა არის ავტომატიზებული გადაწყვეტილება შრომით ურთიერთობაში?
ავტომატიზებული გადაწყვეტილება გულისხმობს გადაწყვეტილებებს, რომლებიც სრულად ან ნაწილობრივ აღსრულებულია ხელოვნური ინტელექტის, ალგორითმების ან სხვა ავტომატიზებული სისტემების საშუალებით, ადამიანის ჩართულობის გარეშე ან მინიმალური ჩართულობით. ასეთი გადაწყვეტილებები შრომით-სამართლებრივ ურთიერთობებში გამოიყენება სხვადასხვა ფორმით, მაგალითად:
რა რისკებთანაა დაკავშირებული ავტომატიზებული გადაწყვეტილებები ბიზნესისთვის?
ავტომატიზებულ გადაწყვეტილებებს, განსაკუთრებით მაშინ, როდესაც საქმე ეხება შრომით-სამართლებრივ ურთიერთობას, თან სდევს რიგი სამართლებრივი რისკები:
ქართული სამართლებრივი ჩარჩო: როგორ უნდა მოემზადოს ბიზნესი AI-ის პასუხისმგებლობიანი გამოყენებისთვის?
საქართველოს კანონი პერსონალურ მონაცემთა დაცვის შესახებ ითვალისწინებს ავტომატიზებული გადაწყვეტილებების გამოყენების რეგულირებას:
თუმცა, კანონი არ ითვალისწინებს პირდაპირ რეგულაციებს AI-ის გამოყენების სპეციალურ წესებზე, რაც ტოვებს ინტერპრეტაციის სივრცეს. სწორედ ამიტომ, სასურველია, ხელოვნური ინტელექტის შრომით-სამართლებრივ ურთიერთობებში გამოყენებისას გათვალისწინებული იქნეს შემდეგი საკითხები:
მიუხედავად იმისა, რომ საქართველოში AI-ის გამოყენება შრომით სამართალში ჯერ არ არის სპეციფიკურად რეგულირებული, მოქმედი კანონმდებლობა და ევროკავშირის მიდგომები კომპანიებს საშუალებას აძლევს, პასუხისმგებლიანად გამოიყენონ ავტომატიზირებული სისტემები. სწორი პრაქტიკის დანერგვა არა მხოლოდ სამართლებრივ დაცვას უზრუნველყოფს, არამედ ზრდის თანამშრომლების ნდობას და ინკლუზიური სამუშაო გარემოს შექმნის შანსს.